De NAVO kan dus, naar gelang van de omstandigheden, een klankbord, een kanaal of een middel tot neutralisatie van Amerikaanse aspiraties zijn — dat heeft de geschiedenis meermaals aangetoond — maar is ook een organisatie waarin 19 van de 26 Staten lid zijn van de EU, die, indien zij er de politieke wil voor hebben, gezamenlijk kunnen optreden of het beleid in een bepaalde richting sturen.
Dès lors, si l'OTAN peut être aussi une caisse de résonance, d'influence ou de « neutralisation » américaine selon les circonstances — l'histoire nous l'a mainte fois prouvé —, elle est également une organisation où 19 États sur 26 sont aussi membres de l'UE qui peuvent, s'ils le veulent et s'ils en ont la volonté politique, agir en concertation ou jouer les aiguillons.
